Kurdistan Students Association (1991-1996)

توێژەران

  • Zan Yadgar Sattar Department of history, College of Art, Salahaddin University-Erbil
  • Dlshad Mahmud Abdulrahman Department of history, College of Art, Salahaddin University-Erbil

##semicolon##

https://doi.org/10.21271/zjhs.27.4.14

##semicolon##

Students, organization, Civil society.

پوختە

Organizational work in all its fields is one of the most prominent features of civil society. The student organizations have formed a broad space in organizational work. Although the prominence of civil society organizations in Kurdistan is more political party related coincidence,  but those organizations have also been able to serve the students and educational institutions. In this study, the organization of (Kurdistan Students Association) is the focus of the investigation.  although it is not possible to present all aspects of the organizational work of this association, but an attempt has been made to clarify the concepts of its history.

The study investigated and explained the situations and circumstances which the  organization of Kurdistan Students Association has experienced after the Kurdistan Uprising in the year of 1991, as well as the internal conferences and conferences of the organization which is referred to the conflicts, divisions and different directions with in the association. Then the position and roles of the association was presented during the events inside the Kurdistan region of Iraq, especially during the civil war. Finally the roles of the association in the field of journalism has been described and demonstrated.

سەرچاوەکان

به‌ڵگه‌نامه‌

به‌ڵگه‌نامه‌،(20ی ته‌مووزی 1991)، به‌یاننامه‌ی دامه‌زراندنی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكاران و لاوانی كوردستان، شه‌قڵاوه‌.

به‌ڵگه‌نامه‌،(4ی ئایاری 1995)، كۆبوونه‌وه‌ی مه‌كته‌بی سكرتاریه‌تی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان، سلێمانی.

پرۆگرام و په‌یڕه‌و

پرۆگرام و په‌یڕه‌وی ناوخۆی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكاران و لاوانی كوردستان، 1991، هه‌ولێر.

پرۆگرام و په‌یڕه‌وی ناوخۆی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان، په‌سه‌ندكراوی كۆنگره‌ی یه‌كه‌م، 1994، هه‌ولێر.

نامه‌ ئه‌كادیمییه‌كان

ره‌شید، چیا فایه‌ق (2012)، ڕۆڵی ڕێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵه‌گه‌ی مه‌ده‌نی له گه‌شه‌پێدانی تواناكانی گه‌نجدا، نامه‌ی ماسته‌ر، كۆلێژی زانسته‌مرۆڤایه‌تییه‌كان، زانكۆی سلێمانی، سلێمانی.

عه‌بدوڵڵا، سه‌لام عه‌بدولكه‌ریم (2014)، پارتی كرێكارانی كوردستان له‌ په‌یوه‌ندییه‌ هه‌رێمییه‌كانی توركیادا (1980-1999)، نامه‌ی ماسته‌ر، كۆلێژی زانسته‌ مرۆڤایه‌تییه‌كان، زانكۆی سلێمانی، سلێمانی.

كێب به‌ زمانی كوردی

ئه‌سه‌سه‌رد، فه‌رید (2013)، ئینسكۆپیدیای یه‌كێتی نیشتمانیی كوردستان، چاپی سێیه‌م، به‌رگی دووه‌م ، مه‌كته‌بی بیر و هۆشیاری (ی،ن،ك)، سلێمانی.

بابۆڵی، محه‌مه‌د (2013)، ڕۆژنامه‌نووسیی تایبه‌تمه‌ند، له‌ بڵاوكراوه‌كانی ئه‌كادیمیای كوردی، هه‌ولێر.

بارام، حه‌سه‌ن (2012)، فه‌رهه‌نگی ڕۆژنامه‌گه‌ری كوردستان و عێراق 1816-2000، چاپخانه‌ی ڕه‌هه‌ند، هه‌ولێر.

ته‌نیا، ئیسماعیل (2013)، رابه‌ری رۆژنامه‌گه‌ریی كوردی (1975-1993)، هه‌ولێر.

حه‌سه‌ن، سلێمان مسته‌فا (2017)، كورد و یه‌كه‌م ئه‌زمون، چاپخانه‌ی كارۆ، سلێمانی.

حه‌مه‌كه‌ریم، هێرش عه‌بدوڵڵا (2013)، په‌یوه‌ندییه‌ سیاسییه‌كانی نێوان هه‌رێمی كوردستان و ده‌وڵه‌تانی دراوسێ 1991-2003، چاپخانه‌ی تاران، ئێران.

ردێنی، وه‌صفی حه‌سه‌ن (2006)، رۆژنامه‌گه‌ریا ده‌ڤه‌را به‌هدینان، چاپخانه‌ی حه‌جی هاشم، هه‌ولێر.

ره‌سول، فاتح (2007)، مشتێك له‌ پاشماوه‌ی خه‌رمان، هه‌ولێر.

ره‌شید، سه‌ڵاح (2020)، شه‌ڕی ناوخۆی كورد، ناوه‌ندی ڕۆشنبیری ئه‌دیبان، سلێمانی.

زه‌نگه‌نه‌، عبدالله (1998)، ڕۆژنامه‌نووسی كوردی له‌ كوردستان دوای ڕاپه‌ڕین، چاپخانه‌ی وه‌زاره‌تی ڕۆشنبیری، هه‌ولێر.

زه‌نگه‌نه و نه‌به‌ز، عه‌بدوڵڵا، جه‌مال (2011) ئینسكلۆپیدیای ڕۆژنامه‌گه‌ری كوردی، هه‌ولێر.

عه‌لی و ئه‌حمه‌د شوعله‌، پێشڕه‌و (2001)، لێدوانی به‌ڵگه‌نامه‌كانی شه‌هیدا شوان هه‌لی سه‌عید (شامیل)، سلێمانی.

عومه‌ر، سـه‌روه‌ر عه‌بدولڕه‌حمان (2009)، ڕۆژنامه‌نوسیی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان(2005-1981)، له‌ بڵاوكراوه‌كانی ڕۆژنامه‌ی (چاودێر)، سلێمانی.

فه‌وزی، سامان (2001)، شه‌هید شوان ناسنامه‌ی بزوتنه‌وه‌ی خوێندكاران، له‌ بڵاوكراوه‌كانی سه‌نته‌ری راگه‌یاندنی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان، سلێمانی.

فتح الله، كیفی عبدالله (2002)، كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی بزووتنه‌وه‌ی خوێندكاران، سه‌نته‌ری هاموون، كۆیه‌.

عه‌لی، قادر كاروان (2007)، رۆژنامه‌گه‌ری تایبه‌تمه‌ند، چاپخانه‌ی شه‌هید ئازاد‌ هه‌ورامی، كه‌ركووك.

كڵێسه‌یی، ئومێد مه‌لاتاهیر (2005)، یه‌كێتی خوێندكارانی شۆڕشگێڕی كوردستان 1976-1989، چاپخانه‌ی شڤان، سلێمانی.

هوف، ڕوود (1992)، هه‌ڵبژاردنه‌كانی كوردستانی عێراق، وه‌رگێڕان: صفوت رشید صدقی، ئه‌مستردام.

چاوپێكه‌وتن

چاوپێكه‌وتنی توێژه‌ر له‌گه‌ڵ خه‌لیل عوسمان حه‌مه‌دئه‌مین (4ی نیسانی, 2022)، سكرتێری كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان له‌ ساڵانی (1996-2001)، هه‌ولێر.

چاوپێكه‌وتنی توێژه‌ر له‌گه‌ڵ ساڵح عوسمان خضر (25ی كانوونی دووه‌می, 2022)، سكرتێری كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان له ساڵانی (1995-1996)، سلێمانی.

چاوپێكه‌وتنی توێژه‌ر له‌گه‌ڵ سمكۆ محه‌مه‌د عه‌بـدوڵڵا (12ی شوباتی, 2022)، ئه‌ندامی سكرتاریه‌تی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان له‌ (1994-1996)، له‌ ڕێگه‌ی نامه‌ی ئه‌لكترۆنییه‌وه‌.

چاوپێكه‌وتنی توێژه‌ر له‌گه‌ڵ كامـه‌ران ئیسحاق په‌ری (21ی كانوونی یه‌كه‌می, 2022)، ئه‌ندامی ئه‌نجوومه‌نی ته‌نفیزی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكاران‌ له ساڵانی (1994-1999) سوید، له‌ ڕێگه‌ی نامه‌ی ئه‌لكترۆنییه‌وه‌.

چاوپێكه‌وتنی توێژه‌ر له‌گه‌ڵ له‌تیف شێخ عومه‌ر (27ی شوباتی, 2022)، یه‌كێك له‌ دامه‌زرێنه‌ران و سكرتێری كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكاران و لاوانی كوردستان( 1992-1994)، هه‌ولێر.

كتێب به‌ زمانی عه‌ره‌بی

عقيلى، عمر وصفى (2010)، المنظمة ونظرية التنظيم، دار زهران للنشر والتوزيع، عمان.

ڕۆژنامه‌ و گۆڤار

ئه‌حمه‌د، پێشڕه‌و (2001)، قافڵه‌ی قه‌ڵه‌م و قوربانی، ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ) به‌شی دووه‌م، نیسانی 2001، ژماره‌ (2437)، سلێمانی.

په‌ری، كامه‌ران ئیسحاق (1999) أ، رووه‌و كۆنگره‌ی دووه‌می كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان‏، ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ)، (نیسانی 1999)، ژماره‌ (1848)، سلێمانی.

په‌ری، كامه‌ران ئیسحاق (1999)ب، 18ی شوباتی 1953 ده‌ستپێكی قۆناغێكی نوێ له‌ ‏خه‌باتی ڕێكخراوه‌یی خوێندكارانی كوردستان ، ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ)، شوباتی 1999، ژماره‌ (1806)، سلێمانی.

جه‌لال، هه‌ڵگورد، ڕێكخراوه‌كانی خوێندكاران و كاریگه‌رییان، گۆڤاری (ئاماژه‌)، (ته‌مووزی 2001)، ژماره‌ (4)، سلێمانی.

حه‌مه‌ غه‌ریب، سامان (2000)، رۆڵی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكاران له‌ پێشكه‌وتنی رۆژنامه‌گه‌ریی كوردیدا، ڕۆژنامه‌ی (گۆڕان)، ئه‌یلوولی 2000، ژماره‌ (29)، سلێمانی.

ده‌رسیم (1997)، خوێندكار یا قوتابی، ڕۆژنامه‌ی(ڕێگای كوردستان)، ژماره‌ ژماره‌ (253)، ئایاری 1997، هه‌ولێر.

ره‌سوڵ، هێرش (2001)، سه‌ره‌قه‌ڵه‌مێك له‌ به‌خششی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكاران له‌ بواری راگه‌یاندندا، ڕۆژنامه‌ی (گۆڕان)، نیسانی 2001، ژماره‌ (51)، سلێمانی.

ڕۆستایی، ده‌رباز، (1995)، بیره‌وه‌ریه‌كانی خۆڕێكخستنه‌وه‌، ڕۆژنامه‌ی (خوێندكاری نوێ)، نیسانی 1995، ژماره‌ (1)، سلێمانی.

ڕۆستی، نه‌جات مسته‌فا (1997)، 21ساڵ خه‌باتی نه‌پساوه‌ و پڕ سه‌روه‌ری، ڕۆژنامه‌ی (ڕێبازی خوێندكاران)، نیسانی 1997، ژماره‌ (18)، سلێمانی.

ڕێكانی، محمد(2002)، ده‌سه‌ڵاته‌كانی كۆنگره‌ له‌ ناوه‌وه‌ی كۆنگره‌ و ‏له‌ ده‌ره‌وه‌ی كۆنگره، ڕۆژنامه‌ی (داهێنان)، ئابی 2002، ژماره‌ (81)، هه‌ولێر.

شێروانی، نامق ئه‌میر (2000)، چه‌پكێ وشه‌ی یاده‌وه‌ری بۆ ساڵیادی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكاران، رۆژنامه‌ی (گۆڕان)، نیسانی 2000، ژماره‌ (24) .

غازی حه‌سه‌ن، و تاریق جامباز (2000)، رۆژنامه‌گه‌ری پاشكۆ پێویستیێكی هه‌میشه‌یی ڕۆژنامه‌گه‌ری كوردییه‌، گۆڤاری (ڕۆژنامه‌نووس)، (نیسانی 2000)، ژماره‌ (1)، هه‌ولێر.

غه‌فور، لوقمان (2002)، چاوپێكه‌وتن له‌گه‌ڵ (سه‌مه‌د محه‌مه‌د) سكرتێری(ك،خ،ك)، ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ)، نیسانی 2002، ژماره‌ (1740)، سلێمانی.

كه‌ریم، كه‌مال ئه‌بوبه‌كر (1993)، له‌ ویژدانی ئه‌رشیفی كاره‌وه‌، ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ)، ئاداری 1993، ژماره‌ (341)، سلێمانی.

كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان و یوبیلی زیوینی بزوتنه‌وه‌ی خوێندكاریی (2001)، ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ)، ته‌مووزی 2001، ژماره‌ (2514).

مه‌لا به‌ختیار (1998)، ساڵڕۆژی یه‌كێتی و ده‌ربه‌ستی خوێندكاران، گۆڤاری (رێبازی خوێندكاران)، حوزه‌یرانی 1998، ژماره (27)، سلێمانی.

نورالدین، (1993) كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی بزاڤی ‏خوێندكاران له‌ عێراق و كوردستان، گۆڤاری (كازیوه)، (ته‌مووز و ئابی 1993) ژماره‌ (3-4)، هه‌ولێر.

هاشم، داهێن (2000)، سه‌رنجێك له‌ رۆژنامه‌گه‌ری خوێندكاری، ڕۆژنامه‌ی (گۆڕان)، ئابی 2000، ژماره‌(8)، سلێمانی.

ڕۆژنامه‌ی (ئاڵای هه‌ڵبژاردن)، پاشكۆی ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ)، ( شوباتی 1994)، ژماره‌ (617)، سلێمانی.

گۆڤاری (چه‌رموو)، (ئابی 1992)، ژماره‌ (2)، چه‌مچه‌ماڵ.

گۆڤاری (نواڵه‌)، (تشرینی یه‌كه‌می 1991)، ژماره‌ (3)، سلێمانی.

ڕۆژنامه‌ی (ڕێبازی خوێندكاران)، (نیسانی 1997)، ژماره‌ (17) ،سلێمانی.

ڕۆژنامه‌ی (ڕێبازی خوێندكاران)، (ئه‌یلوولی 1997)، ژماره‌ (21)، سلێمانی.

ڕۆژنامه‌ی (ڕێبازی خوێندكاران)، (تشرینی یه‌كه‌می 1997)، ژماره‌ (22)، سلێمانی.

ڕۆژنامه‌ی (ڕیبازی خوێندكاران)، نیسانی 1998، ژماره‌ (25)، سلێمانی.

ڕۆژنامه‌ی (كوردستانـی نـوێ) (1994)،كۆنـگره‌ی یه‌كه‌می كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكاران ‏و لاوانی كوردستـان، (تشرینی دووه‌می 1994)،ژماره‌ (847).

ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ)، (تشرینی دووه‌می 1994)، ژماره‌ (848)، سلێمانی.

ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ ،(1994)ڕاگه‌یه‌نراوی كۆتایی یه‌كه‌مین كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵه‌ی خوێندكارانی كوردستان، ژماره‌ (851).

ڕۆژنامه‌ی (كوردستانی نوێ)، (كانوونی یه‌كه‌می 1994)، ژماره‌ (857)، سلێمانی.

رۆژنامه‌ی (گۆڕان)، (نیسانی 2000)، ژماره‌ (24)، سلێمانی.

ڕۆژنامه‌ی (وقایعی كوردستان)، یاسای كۆمه‌ڵه‌كان له‌ هه‌رێمی كوردستانی عێراق، (تشرینی دووه‌می 1993)، ژماره‌ (15)، هه‌ولێر.

ساڵنامه‌ی (هاریكاری)، (ته‌مووزی 2001، ژماره‌ی (تایبه‌ت)، سلێمانی.

##submission.downloads##

بڵاو کرایەوە

2023-09-27

ژمارە

بەش

Articles