The role of repeatition in establishing the internal rhythm for poetry. Poetries of Ameen Botany as model

المؤلفون

  • Salar Ahmed Fakhri Collage of Education, Salahaddin Universty-Erbil
  • Mohammed Bakir Mohammed Collage of Education, Salahaddin University-Erbil

DOI:

https://doi.org/10.21271/zjhs.27.2.14

الكلمات المفتاحية:

Rhythm, internal rhythm, repeatition, Ameen Botany.

الملخص

     Rhythm is considered as one of the most basic compoments of forming. A Poetic text, because there might be Poetic text without a rhythm and meter but there is not a Poetic text without rhythm. We mean by that the internal rhythm, which is related to the psycholgoic state and feelings of a Poet. And the internal rhythm in the modern Poetic texts is as an alternative for the external rhythm. The Poem can give a nice tune to their texts through internal rhthym.  One of the most important phenomena of the internal rhythm is repeatition. Therefore repeatition is considered as one of the most basic Pillars of forming musical Poems. This can be easily seen in the modern Kuridsh Poetic texts. Ameen Botany is a modern Kurdish Poet. And his texts played a fundamental role in forming the ineternal rhthym and musical dimension in his Poems. His Poetic language is full of repeatition phenomena. And he enriched the interenal rhythm of the Poem by the repeation phenomena. His Poetical  Works (Halbast) Which was Printed recently become an apllied model for this research.

المراجع

أ- كتێبی كوردی:

- ئه‌حمه‌د ، په‌خشان عه‌لی (٢٠٠٩) ، شێوازی شیعری گۆران ، چاپی یه‌كه‌م ، چاپخانه‌ی ڕه‌نج ، سلێمانی.

- ئیبراهیم، محمد عبدالكریم (٢٠١٢)، پێكهاته‌ی زمانی شیعری له‌ ڕوانگه‌ی ڕه‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی نوێوه‌، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی موكریانی، هه‌ولێر.

- به‌كر ، د،محمد (٢٠٠٤)، كێش و ڕیتمی شیعری فۆلكلۆری كوردی ، چاپی یه‌كه‌م، ده‌زگای چاپ و بڵاوكردنه‌وه‌ ی ئاراس، هه‌ولێر.

- به‌كر،د.محمد (٢٠٠٤)، په‌خشانه‌ شیعری كوردی ، چاپی یه‌كه‌م، ده‌زگای چاپ و بڵاوكردنه‌وه‌ ی ئاراس ، هه‌ولێر.

- حه‌سه‌نی، یاسر(٢٠٠٧)، بنیاتێ ڕیتمێ د شیعرا نوویا كوردی دا ده‌ڤه‌را به‌هدینان( ١٩٧٠-١٩٩١)،چاپا ئێكێ ، ده‌زگه‌هێ سپێرز بو چاپ و وه‌شانێ ، چاپخانا حه‌جی هاشم، هه‌ولێر.

- حسێن ، جه‌بار ئه‌حمه‌د(٢٠٠٨)، ئێستاتیكای ده‌قی شیعری كوردی كوردستانی عیراق (1950-1970) ، چاپی یه‌كه‌م، ده‌زگای چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م ، سلێمانی.

- حه‌سه‌ن، یاسر(٢٠٠٧)، بنیاتێ ڕیتمێ د شیعرا نوویا كوردی دا ده‌ڤه‌را به‌هدینان 1970-1991،چاپا ئێكێ ، ده‌زگه‌هێ سپێرز بو چاپ و وه‌شانێ ، چاپخانا حه‌جی هاشم، هه‌ولێر.

- حه‌وێز، سروشت جه‌وهه‌ر(٢٠١٨)، ئازاد دلزار و تازه‌كردنه‌وه‌ له‌ شیعری كوردی دا، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی زانكۆی سه‌ڵاحه‌دین، هه‌ولێر.

حه‌سه‌نی ، یاسر ،(2007)بنیاتێ ڕیتمی دشیعرا نوویا كوردیدا ، ده‌ڤه‌را به‌هدینان، (1970- 1991) چاپا ئێكێ ، چاپخانا حاجی هاشم ،هه‌ولێر.

- خاڵ، شێخ محمد(٢٠٠٥)، فه‌رهه‌نگی خاڵ، چاپی دووه‌م، چاپخانه‌ی وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌،هه‌ولێر.

- خۆشناو ، هێمن عومه‌ر (٢٠٠٩ ، شیعریه‌تی ده‌قی چیرۆكی كوردی ، لێكۆلینه‌وه‌یه‌كی شێوازگه‌ری پڕاكتیكیه‌ ، چاپی یه‌كه‌م ، چاپخانه‌ی رۆشنبیری ، هه‌ولێر.

- ده‌شتی، د.عوسمان(٢٠٠٩)، شیعری ناوچه‌ی موكریان نیوه‌ی یه‌كه‌می سه‌ده‌ی بیسته‌م، چاپخانه‌ی ڕه‌نج، سلێمانی.

- ده‌شتی ، د.عوسمان(٢٠١٢)له‌ باره‌ی بنیاتی زمان و شێوازی شیعر، چاپخانه‌ی حاجی هاشم ، هه‌ولێر.

- ڕه‌شید، د.مه‌سعود جه‌میل(٢٠٢١)، كێشناسیا فێركاری، چاپا ئێكێ ، چاپخانا وه‌شه‌نخانا په‌رتووكخانا گازی، دهۆك.

- ڕه‌شید، د.مه‌سعود جه‌میل(٢٠١٧)، كێش و سه‌روا د هوزانا كوردی دا، چاپا ئێكێ ، چاپخانا هێڤی ، هه‌ولێر.

- زامدار، مه‌حمود(١٩٨١)،له‌بانیژه‌ی شیعره‌وه‌، چاپخانه‌ی الجدیده‌، العراق،البغداد.

- سه‌عدون، سامان عیزه‌دین(٢٠٠٩)، بنیاتی هونه‌ری له‌ شیعره‌كانی له‌تیف هه‌ڵمه‌ت دا، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی كه‌مال، سلێمانی.

- سه‌عید، ناز ئه‌حمه‌د(٢٠١٣)،لادان له‌ شیعره‌كانی له‌تیف هه‌لمه‌ت دا ، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی بینایی، سلێمانی.

- صفوی كۆڕش(٢٠١٨)، له‌ زمانه‌وانیه‌وه‌ بۆ ئه‌ده‌بیات ، و. د.عوسمان ده‌شتی، به‌رگی یه‌كه‌م ، چاپی یه‌كه‌م،چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌لات، كۆیه‌.

- عارف، حه‌مه‌ كه‌ریم(٢٠٠٦)، فه‌رهه‌نگی گۆڤه‌ند و ناز – فارسی – كوردی، چاپی یه‌كه‌م ، چاپخانه‌ی وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌، هه‌ولێر.

- عمر، د.محمد عمر (٢٠١٣) ، فه‌رهه‌نگی مه‌ورید ، چاپی دووه‌م ، له‌ بلاوكراوه‌كانی كتێبخانه‌ی زانیاری ، سلێمانی.

- عومه‌ر، ئاسۆ(٢٠٠٩))بها ئێستاتیكیه‌كانی شیعر ، چاپخانه‌ی خانی، دهۆك.

- گه‌ردی، د.عه‌زیز(١٩٧٥)، ڕوانبێژی له‌ ئه‌ده‌بی كوردی دا(جوانكاری) به‌رگی دووه‌م، چاپخانه‌ی شاره‌وانی، هه‌ولێر.

- گه‌ردی، د.عه‌زیز(١٩٩٨)، سه‌روا، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی وه‌زاره‌تی ڕه‌وشه‌نبیری، هه‌ولێر.

- گه‌ردی، ژوان عه‌بدولسه‌لام عه‌زیز(٢٠١٨)، شێواز له‌ شیعره‌كانی كامه‌ران موكری له‌ ژێر ڕۆشنایی قوتابخانه‌ی( فیلۆلۆجی لیۆ شپیتزه‌ر) دا، چاپخانه‌ی ڕۆشنبیری، هه‌ولێر.

- لێژنه‌ی ئه‌ده‌ب له‌ كۆڕی زانیاری كورد ،(ئاماده‌كردن) (٢٠٠٦) ، زاراوه‌ی ئه‌ده‌بی – كوردی – عه‌ره‌بی – ئینگلێزی- چاپخانه‌ی وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌ ، هه‌ولێر.

- مسته‌فا، د.ادریس عبدالله‌(٢٠١١)، لایه‌نه‌ ڕوانبێژیه‌كان له‌ شیعری كلاسیكی كوردی دا، چاپخانه‌ی حاجی هاشم، هه‌ولێر.

- موسته‌فا ، سور كێو(٢٠٠٨) ، فه‌رهه‌نگی گیرفانی دیدار (ئنگلێزی – كوردی) ، چاپخانه‌ی چوار چرا.

- ناوخۆش ، سه‌لام(٢٠١٣)، فه‌رهه‌نگی دوانه‌ی ئۆكسفۆرد (ئینگلێزی – كوردی)چاپی چواره‌م، چاپخانه‌ی ڕوشنبیری، هه‌ولێر.

- نهێلی، نعمت الله‌ حامد(٢٠٠٧)، شێوازگه‌ری تیوری و پڕاكتیك ڤه‌كولینه‌ك د بیاڤێ هوزانێ دا ، ده‌زگه‌هێ سپێرز بۆ چاپ و وه‌شانێ ، چاپخانا حاجی هاشم، هه‌ولێر.

- نهێلی، نعمت الله‌ حامد(٢٠١٣)، پڕاكتیزه‌كرنا ڕه‌خنا نوو یا ئه‌نگلۆ ئه‌مریكی لسه‌ر تێكستێن گرووپا نووكرن هه‌ر و هه‌ر، چاپخانا هاوار، دهۆك.

- نیزامه‌دین ، فازیل(٢٠١٣) ، فه‌رهه‌نگی "شیرین" ی نوێ ، چاپی دووه‌م، له‌ بلاوكراوه‌كانی كتێبخانه‌ی زانیاری ، سلێمانی.

- هه‌ژار ،(١٣٨٨) هه‌نبانه‌ بورینه‌ ، فرهنگ كردی – فارسی ، انتشارات سروش چ٦ ، تهران .

ب - نامه‌ی ئه‌كادیمی:

-ئه‌یوب، بنار حسێن (٢٠٢٠)، پاتكردنه‌وه‌ی لێكسیكی له‌ زمانی كوردی دا ، ماسته‌ر ،ڤاكه‌ڵتی په‌روه‌رده‌ ، زانكۆی سۆران.

- عه‌لی ، زانیار صالح(٢٠١٥) بنیاتی ئاوازه‌یی له‌ شیعری نوێی كوردی دا ، ماسته‌ر ، سكولی زمان ، زانكۆی سلێمانی.

- عزیز، هیوا نورالدین (٢٠٠٩)، بنیاتی ڕیتم له‌ شیعره‌ كوردیه‌كانی عبدالله‌ به‌گ مصباح الدیوان دا، ماسته‌ر، كۆلێژی زمان، زانكۆی سه‌لاحه‌دین، هه‌ولێر.

ج- گۆڤار و ڕۆژنامه‌:

- حسێن ، د.شێروان ،( ٢٠١٧) ، دووباره‌بوونه‌وه‌ی واتایی له‌ مه‌م و زینی خانی دا ، گۆڤاری زانكۆی ڕاپه‌ڕین ، ژماره‌(١٣) .

-فه‌قی، كارزان(٢٠٢٠)، دووباره‌كرن د دیوانا (گه‌میه‌ك ل ناڤ بیابانێ) یا هوزانڤان(موئه‌یه‌د ته‌یب)یدا، گوڤارا په‌یڤ، ژماره‌ (٨٣)دهوك.

- گه‌رمیانی ، عادل، سال... ، ته‌كنیكی دووباره‌كاری له‌ هۆنراوه‌كانی سه‌باح ڕه‌نجده‌ر دا ، گۆڤاری ئه‌كادیمیای كوردی ، ژماره‌ (٢٠)هه‌ولێر.

سه‌رچاوه‌ی عه‌ره‌بی:

‌أ-كتێبی عه‌ره‌بی:

-الوجي, عبدالرحمن (١٩٨٩), الايقاع في الشعر العربي ,طبعة 1,دار الحصاد, دمشق.

- ارسطو (١٩٧٩) , الخطابة , وعقر عليه عبدالرحمن البدوي , دار القلم , بيروت , لبنان.

- جان كوهین، (١٩٨٦)، بنية اللغة الشعرية, ترجمة: محمد الولي و محمد العمري, الطبعة الأولى, دار توبقال للنشر, الدار البيضاء, المغرب.

- عبید، د.محمد صابر(٢٠٠٢)، شعریه‌ الایقاع السمعي و نبوءة الرؤية الشعرية , مجلة الاقلام , بغداد.

ب- نامه‌ی ئه‌كادیمی:

- زروقي, عبدالقادر علي(٢٠١٢),اساليب التكرار في ديوان سرحان يشرب القهوة في الكافيتيريا - المحمود درويش, رسالة الماجستير, كلية الاداب و اللغات ,جامعة الحاج خضر – باتنة-

سه‌رچاوه‌ی ئینگلێزی:

Scott,Arthur Finley,1980,Current literary Terms, Published by theMacmillan press Ltd. London.

سه‌رچاوه‌ی ئه‌لكترۆنی:

-علوان , محمد علي (؟) , www. kotobarabia.com

منشور

2023-04-17

كيفية الاقتباس

Ahmed Fakhri, S. ., & Bakir Mohammed, M. . (2023). The role of repeatition in establishing the internal rhythm for poetry. Poetries of Ameen Botany as model. Zanco Journal of Human Sciences, 27(2), 239–254. https://doi.org/10.21271/zjhs.27.2.14

إصدار

القسم

Articles